โรคตับ สาเหตุ อาการและระยะของโรคตับที่ควรรู้
อีกหนึ่งความเชี่ยวชาญจาก พร้อมแพทย์คลินิก คือการตรวจรักษาและให้คำปรึกษาแก่ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับ 'ตับ' ค่ะ บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคตับอาการเป็นอย่างไร ระยะของโรค และอาการโรคตับที่สังเกตได้ เพื่อให้ทุกท่านได้รับความรู้ในการดูแลสุขภาพตับอย่างถูกต้อง
โรคตับคืออะไร?
โรคตับ เป็นภาวะที่เกิดความผิดปกติในการทำงานของตับ หรือเนื้อเยื่อตับเกิดความเสียหาย
ตับเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญ มีหน้าที่หลากหลาย ได้แก่ สร้างสารอาหารที่จำเป็น ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ผลิตน้ำดีที่ช่วยในการย่อยอาหาร กรองและกำจัดสารพิษและของเสียต่างๆ เมื่อตับเกิดอักเสบหรือเสียไปบางส่วน ตับเป็นอวัยวะที่พิเศษคือสามารถซ่อมแซมตัวเองได้ แต่หากความเสียหายเกิดขึ้นกับตับมากเกินไป การทำงานของตับก็จะลดลง และส่งผลให้อวัยวะอื่น ๆ ได้รับผลกระทบตามไปด้วย
สาเหตุของโรคตับ
สาเหตุหลักของโรคตับคือพฤติกรรมการใช้ชีวิตและการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม คิดเป็นประมาณ 65-75% ของผู้ป่วยโรคตับทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มากเกินไป กินอาหารที่มีไขมันสูง ไม่ออกกำลังกาย และมีภาวะน้ำหนักเกิน ซึ่งล้วนส่งผลให้ตับทำงานหนักมากๆ จนเกิดความเสียหายสะสมค่ะ
นอกจากนี้ยังมีสาเหตุอื่นๆ ได้แก่:
- การติดเชื้อไวรัส - ได้แก่
a. ไวรัสตับอักเสบ A : ติดต่อผ่านการรับประทานอาหารหรือน้ำที่มีการปนเปื้อนเชื้อ เป็นการติดเชื้อที่ค่อนข้างเฉียบพลันและหายเองได้ในระยะสั้น
b. ไวรัสตับอักเสบ B : ติดต่อกันผ่านทางเลือดและเพศสัมพันธ์ แบ่งเป็นแบบเฉียบพลันกับเรื้อรัง หากเป็นเรื้อรังและไม่รักษาอาจนำไปสู่การเป็นโรคตับแข็งหรือมะเร็งตับได้
c. ไวรัสตับอักเสบ C : ติดต่อกันผ่านทางเลือดและเพศสัมพันธ์ โรคนี้สามารถรักษาให้หายได้โดยการรับประทานยาร่วมกับยาฉีด - การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป - เป็นสาเหตุหลักของโรคตับแข็ง
- ภาวะไขมันพอกตับ - มักเกิดจากโรคอ้วน เบาหวาน หรือไขมันในเลือดสูง
- ยาและสารพิษ - การใช้ยาบางชนิดเป็นเวลานาน หรือได้รับสารพิษ
- โรคภูมิแพ้ตัวเอง - เช่น ตับอักเสบจากภูมิคุ้มกัน (Autoimmune hepatitis)
ระยะของโรคตับ
ปัจจุบันมีการจำแนกความรุนแรงและความเสียหายของโรคตับออกเป็น 4 ระยะ ซึ่งโรคตับอาการแต่ละระยะจะต่างกันไป
ระยะที่ 1 "ตับอักเสบ" - เซลล์ตับเกิดการอักเสบ ผู้ป่วยอาจมีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ จุกแน่นใต้ชายโครงขวา ตัวเหลือง ตาเหลือง หรือผู้ป่วยอาจไม่มีอาการ แต่ทราบโดยบังเอิญจากการตรวจสุขภาพ ในระยะนี้ตับสามารถฟื้นฟูกลับเป็นปกติได้
ระยะที่ 2 "ตับมีพังผืด" - เซลล์ตับเกิดการอักเสบมากขึ้นทำให้สร้างพังผืดในเนื้อเยื่อตับมากขึ้น เมื่อตรวจค่าการทำงานของตับซ้ำแล้วสูงผิดปกติ เป็นระยะเวลานานเกิน 6 เดือน ตับยังฟื้นฟูได้บางส่วนหากรักษาอย่างเข้มงวด
ระยะที่ 3 "ตับแข็ง" - เซลล์ตับถูกแทนที่ด้วยพังผืดไปทั่วเนื้อตับอย่างถาวร ไม่สามารถรักษาตัวเองได้ กลายเป็นตับแข็ง เนื้อตับเริ่มทำงานได้ไม่ดีแล้ว มักมีอาการท้องมาน ขาบวม ตัวและตาเหลือง อาจมีเลือดออกง่าย
ระยะที่ 4 "ตับวาย" เซลล์ตับที่เหลืออยู่เไม่สามารถทำงานได้จะกลายเป็นตับวายในที่สุด มีอาการรุนแรง ได้แก่ อ่อนเพลีย เลิอดไหลไม่หยุด ซึมลง ระบบอื่นๆ ล้มเหลวตาม ต้องรักษาในโรงพยาบาลทันที และอาจต้องได้รับการปลูกถ่ายตับเป็นทางเลือกสุดท้าย
เมื่อไหร่ควรพบแพทย์โดยด่วน
- มีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง - อาจเป็นสัญญาณของตับอักเสบเฉียบพลัน
- ปวดท้องรุนแรงบริเวณชายโครงขวา - อาจเกิดจากตับอักเสบหรือถุงน้ำดีอักเสบ
- อาเจียนเป็นเลือด ถ่ายดำ - อาจเกิดจากเส้นเลือดในทางเดินอาหารแตก
- สับสน ซึมลง - อาจเกิดจากของเสียคั่งในเลือด ทำให้สมองบวม
ที่ พร้อมแพทย์คลินิก เรามีโปรแกรมตรวจสุขภาพประจำปีที่ออกแบบมาเพื่อดูแลสุขภาพของคุณอย่างครอบคลุม โดยเฉพาะ ระบบการทำงานของตับ ซึ่งตรวจได้เอนไซม์ตับ ได้แก่:
- AST (Aspartate Aminotransferase): เอนไซม์ในตับ หากค่าสูง อาจเป็นสัญญาณของตับอักเสบหรือกล้ามเนื้อเสียหาย
- ALT (Alanine Aminotransferase): เอนไซม์ที่แสดงการอักเสบของเซลล์ตับโดยตรง
- ALP (Alkaline Phosphatase): บ่งบอกความผิดปกติของท่อน้ำดีและตับอ่อน
หากตรวจพบความผิดปกติจากค่าเหล่านี้ แพทย์จะสามารถวินิจฉัยและวางแผนการรักษาได้ตั้งแต่แรก นอกจากนี้ ที่พร้อมแพทย์คลินิก เรามีแผนกโรคตับและระบบทางเดินอาหารโดยเฉพาะ ดูแลโดยแพทย์เฉพาะทางที่มากด้วยประสบการณ์ พร้อมเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัย
ไม่ว่าคุณจะมีอาการผิดปกติ หรือแค่อยาก เช็กให้ชัวร์ เราพร้อมให้คำปรึกษาอย่างเข้าใจและเป็นมิตร เพราะเราเชื่อว่าการดูแลสุขภาพไม่ควรรอให้ป่วยก่อน
พร้อมแพทย์ คลินิกเฉพาะทางสุราษ เปิดให้บริการทุกวัน จันทร์ - ศุกร์ เวลา 17.00 -19.30 น. และ วันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 08.30-12.00 น. 54/49 หมู่ที่ 2 ถ.ศรีวิชัย 39 ต.มะขามเตี้ย อ.เมือง จ.สุราษฎร์ธานี 84000 (ตรงข้ามตลาดศรีราชา) หากต้องการสอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับโปรแกรมตรวจสุขภาพ หรือ โรคตับอาการเป็นอย่างไร โทรมาหาเราได้ที่ 069-645-5565 หรือ 091-461-9130
